بایدن و سیاست ابهام در پرونده عراق - شاتر عکاسی

این تأمل بی دلیل نیست؛ بایدن و تیم سیاست خارجی او در حال سنجش هستند. تا ارزیابی دقیق و اطمینان بخشی از تأمین منافع این قدرت در بغداد انجام نشود، موضع رسمی هم بیان نخواهد شد. هزینه های حضور و دستاوردهای خروج از عراق در این مقطع زمانی، هر دو بررسی می شوند تا بایدن و مشاورانش به سناریوی مطلوب برسند . تصمیم در این خصوص هم حساسیت ها و پیچیدگی هایی دارد؛ تصمیم در این خصوص می تواند سیاست دولت بایدن در قبال تروریسم منطقه را مستقیماً متأثر نماید. همچنین دیدگاه واشنگتن را نسبت به فرایند ثبات داخلی در عراق نشان دهد؛ و یا حتیٰ شیوهٔ برخورد دولت آمریکا با قدرت های حاضر در این کشور را ترسیم کند.

با توجه به اینکه در شرایط و زمان کنونی ایالات متحده رسماً با مسائل مهم تری نظیر: بازسازی روابط با اروپا، بازگشت به پیمان ها و تعهدات بین المللی و همینطور طراحی یک سیاست کارآمد در قبال رقبایی مثل چین و روسیه روبروست، انتظار می رود شخص رئیس جمهور در قبال کشورهایی چون عراق، خود رأساً مبادرت به تصمیم گیری نماید. در این خصوص با توجه به میزان آگاهی بایدن نسبت به موقعیت و شرایط عراق، دولت در اتخاذ و اجرای تصمیمات، تفوق و تأثیر بیشتری نسبت به سایر نهادها و منابع حکومتی دست اندرکار سیاست خارجی آمریکا داشته باشد.

در رابطه با تاثیر نقش بر فرایند تصمیم گیری جو بایدن می توان گفت او بیش از آنکه بخواهد متأثر از رویه های بوروکراتیک باشد، سعی خواهدکرد به عنوان فردی آگاه به مسئله تصمیمی عقلانی اتخاذ کند. برخلاف اظهار نظرات روسای جمهور قبلی آمریکا مبنی بر ناهماهنگی دستگاه های اجرایی و سلب شدن ابتکار عمل، اتفاقاً در این مورد انتظار می رود که خود سیستم بروکراتیک و و کارکنان دستگاه های مختلف سعی کنند در هماهنگی بیشتری با سیاست های رئیس جمهور باشند. به همین خاطر است که فعلاً حتی معاونان و مشاوران ویژه بایدن هم اظهارنظر دقیقی درباره موضوعات مهم ارائه نمی دهند.

نباید از نظر دور نگه داشت این مسئله را که موقعیت بایدن نسبت به عراق، دور اما در عین حال نزدیک هم هست. بی شک تحولات جاری عراق زیر نظر رییس جمهور جدید واقع شده است؛ خصوصاً در شرایط حساس کنونی که نیروهای نظامی و اماکن دیپلماتیک ایالات متحده مرتباً هدف حمله واقع می شوند و تهدیدات رو به افزایش است. می توان چنین تصور کرد که بایدن در حال رایزنی با دوستان عراقی خود باشد؛ احتمالاً برخی از سیاسیون عراقی از آشنایی خود با او بهره بگیرند و سعی کنند بر مواضع او تأثیر بگذارند. کسانی مثل نوری المالکی که به صراحت می گوید تصمیم بایدن، خروج نیروهای آمریکایی از عراق است.

علاوه بر آنچه گفته شد در بررسی الگوهای تصمیم گیری روسای جمهور ایالات متحده در حوزهٔ سیاست خارجی مشاهده می شود تحت برخی شرایط، عوامل فردی نقش پررنگ تری را به خود اختصاص می دهند: زمانی که اطلاعات فرد تصمیم گیرنده دربارهٔ موضوعی بالا باشد؛ آن موضوع شامل ابهامات و پیچیدگی هایی شود؛ به دشواری بتوان نتایج احتمالی را ارزیابی کرد و در نهایت اینکه موضوعی در ابتدای تصدی پُست مطرح شود، در زمانی که دستگاه سیاست خارجی هنوز به هماهنگی کافی نرسیده باشد. جو بایدن تقریباً در چنین شرایطی به سر می برد و حالا باید منتظر تصمیم نهایی وی در خصوص شیوهٔ تعامل با بغداد و چالش های مربوط به حضور ایالات متحده در عراق بود.

نویسنده: فاطمه سیاحی