مراکز معاینه فنی خودرو یکی از عوامل آلودگی هوا! - شاتر عکاسی

خبرنگاران - مجتبی اسماعیلی: سازمان حفاظت محیط زیست متولی اصلی اعمال استاندارهای محیط زیستی روی خودروها است که ما آنها را با نام استانداردهای یورو می شناسیم. این در حالی است که مراکز معاینه فنی خودرو قادر به ارزیابی و صحه گذاری این استانداردها نیستند!

سعید تاجیک مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران (ISQI) در گفت وگویی با خبرنگاران توضیح داد: در دهه هفتاد شمسی گروهی کارشناس از ژاپن به ایران آمدند تا شرایط آلودگی هوای کشور را آنالیز نمایند. این گروه پس از ارزیابی متوجه شدند که ماده SO2 (گوگرد دی اکسید) هوا زیاد است. این ماده بر اثر سوختن بنزین سرب دار که در آن زمان در کشور رواج داشت، فراوری می گردد.

دلیل احداث مراکز معاینه فنی خودرو

تاجیک درباره دلیل احداث مراکز معاینه فنی گفت: گروه کارشناسان ژاپنی پس از آنالیز های خود، احداث مراکز معاینه فنی خودرو که قادر به مقدار گیری ماده SO2 باشد را به عنوان یک راه حل پیشنهاد دادند. در نتیجه این مراکز معاینه فنی احداث شدند.

نکته اینجاست که ما مدت هاست از بنزین بدون سرب استفاده می کنیم، اما در حال حاضر ذرات معلق PM 2.5 و PM 10 از علل اصلی آلودگی هوا هستند. متاسفانه مراکز معاینه فنی خودرو کشور قادر به مقدار گیری این ذرات معلق نیستند و همچنان همان پارامتر SO2 را مقدار گیری می نمایند.

استاندارد زیر یورو دو در مراکز معاینه فنی خودرو!

تاجیک با بیان این نکته که تجهیزات مقدار گیری مراکز معاینه فنی خودرو در کشور به استاندارد یورو دو هم نمی رسند، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست در حالی استانداردهای یورو پنج را برای خودروسازان لحاظ نموده است که مراکز معاینه فنی، استاندارد یورو دو را هم ندارند. در نتیجه بیشتر خودروها می توانند به راحتی از فیلتر استانداردهای معاینه فنی عبور نمایند.

وی توضیح داد: البته مراکز معاینه فنی خودرو قادر به ارزیابی پارامترهای ایمنی خودرو مانند صحت عملکرد چراغ ها، ترمز، سیستم تعلیق و… هستند. تجهیزات این مراکز باید به روز و کالیبره شوند. حتی در داخل کشور نیز شرکت هایی فعالیت دارند که می توانند این تجهیزات را فراوری نمایند.

کاتالیزور خودروها آنالیز نمی شوند

تاجیک درباره کاتالیزور خودروها توضیح داد: یکی از معضلات در مراکز معاینه فنی خودرو این است که کاتالیزور خودروها از لحاظ زمان نصب و زمان انقضا آنالیز نمی شوند. این در حالی است که از نظر ما عمر مفید کاتالیزور خودروهای صفر کیلومتر با توجه به کیفیت پایین سوخت، بیش از دو سال نیست.

به این ترتیب مراکز معاینه فنی که یکی از برنامه های همیشگی و اصلی دولت برای کنترل و کاهش آلودگی هوا هستند، به جای کنترل این موضوع، تنها صورت مسئله را پاک می نمایند. این مراکز، حتی بدون آن که خود بخواهند به خودروهای آلاینده ای که باید جلوی حرکت آن ها گرفته گردد، مجوز ادامه حرکت و فراوری آلایندگی را می دهند.

عایدی پایین مراکز معاینه فنی

مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران درباره عایدی مراکز معاینه فنی خودرو گفت: در حال حاضر تعرفه معاینه فنی خودروهای سبک در کشور 92 هزار تومان است و این موضوع باعث شده تا این مراکز در اداره خود مشکل داشته باشند.

گفتنی است که مدت زیادی است که بعضی از افراد با دریافت مبالغی، نسبت به صدور گواهی معاینه فنی خودرو، بدون بازدید خودرو و به صورت تلفنی اقدام می نمایند.

در هیچ کجای جهان به خودرو صفر کیلومتر چهار سال مهلت برای معاینه فنی نمی دهند

در حال حاضر در کشور ما تنها خودروهایی احتیاج به دریافت گواهی معاینه فنی دارند که چهار سال از عمرشان گذشته باشد. به عبارت دیگر اگر خودرو شخصی مدل صفر کیلومتر 1403 باشد تا سال 1407 از دریافت معاینه فنی معاف است.

سعید تاجیک درباره مقایسه عملکرد مراکز معاینه فنی کشور با جهان گفت: در هیچ کجای جهان به خودروهای صفر کیلومتر، چهار سال مهلت برای دریافت گواهی معاینه فنی نمی دهند.

این زمان در اغلب کشورها حداکثر دو سال است. چرا که کاتالیزور خودروها عمر مفید تعیینی دارند و در کشور ما با توجه به کیفیت پایین بنزین، حدود دو سال عمر می نمایند.

به عبارت دیگر خودروهای صفر کیلومتر موجود در کشور در برترین حالت تنها طی دو سال اول ملزومات استاندارد آلایندگی را پاس می نمایند. اما در دو سال بعدی آغاز به انتشار گازهای سمی می نمایند در حالی که مطابق قانون الزامی به دریافت معاینه فنی ندارند.

سازمان حفاظت محیط زیست ایران برای کدام کشور استاندارد وضع می نماید؟

مهم ترین بانیان صدور مجوزهای استاندارد برای شماره گذاری خودروها، سازمان های ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط زیست ایران هستند. در این میان سازمان ملی استاندارد موظف به آنالیز استانداردهای ایمنی خودروها است. این سازمان همیشه در اجرای مصوبات مربوط به ایمنی خودروها تاخیر دارد. اما فشار همین سازمان باعث شد تا تجهیزات ایمنی بسیار مهمی مانند سیستم کنترل پایداری، دستیار ترمز اضطراری یا دی لایت برای خودروسازان اجباری گردد.

تعیین نیست که سازمان حفاظت محیط زیست چرا استانداردهای یورو پنج را برای خودورهایی وضع می نماید که مجبور هستند از بنزینی با استاندارد بسیار پایین استفاده نمایند. استاندارد یورو پنج در حالی وضع شده است که مراکز معاینه فنی خودرو در کشور نیز به هیچ عنوان توانایی ارزیابی این استانداردها را ندارند.

نتیجه وضع استاندارد یورو پنج برای خودروها به این منجر شده است که خودروسازان با محدود کردن توان خودرو به وسیله نرم افزار کامپیوتر خودرو، موجب نارضایتی مردم از قوای فنی خودروها شوند.

بدیهی است که سازمان حفاظت محیط زیست به جای پاک کردن صورت مسئله و تحمیل فشار به مردم و خودروسازان، یا باید فکری به حال کیفیت پایین بنزین و به روز رسانی مراکز معاینه فنی خودرو کند یا در وضع استانداردهای غیر قابل اجرا، بازنگری کند.