امشب آخرین ماه گرفتگی نیم سایه تا 19 سال دیگر
به گزارش شاتر عکاسی، امشب عمیق ترین ماه گرفتگی نیم سایه رخ می دهد و این پدیده نجومی تا 19 سال دیگر تکرار نخواهد شد. این ماه گرفتگی برای ساکنان بسیاری از نقاط اروپا، آفریقا، آسیا و نیز استرالیا قابل مشاهده است و در ایران، آغاز آن در ساعت 18 و 44 دقیقه و 11 ثانیه به وقت کشورمان خواهد بود.
به گزارش ایسنا و به نقل از استار واک، در 5 می 2023 برابر با 15 اردیبهشتماه 1402، مردم در بسیاری از نقاط اروپا، آفریقا، آسیا و نیز استرالیا فرصت مشاهده یک ماه گرفتگی عمیق نیم سایه را دارند. این رویداد نجومی که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است، عمیق ترین ماه گرفتگی نیمه سایه تا سال 2042 میلادی و سال 1421 شمسی خواهد بود.
ماه گرفتگی نیم سایه به چه معناست؟
در طی یک ماه گرفتگی نیم سایه، تنها سایه بیرونی زمین، (penumbra) روی قرص ماه می افتد.
برای اینکه ماه گرفتگی رخ دهد، خورشید، زمین و ماه باید در یک راستا قرار گیرند. با این حال، از آنجایی که صفحه مدار ماه به صفحه مدار زمین تمایل دارد، گاهی اوقات آن ها به طور کامل تراز نمی شوند. بنابراین، زمین مانع رسیدن نور خورشید به ماه می شود و بیشترین سایه زمین بر روی قرص ماه می افتد که در اصطلاح به آن penumbra می گویند.
گفتنی است که واژه penumbra از ریشه لاتین دو واژه pene به معنای نیمه و umbra به معنای سایه گرفته شده است.
این ماه گرفتگی چگونه خواهد بود؟
در طول ماه گرفتگی نیم سایه، ماه کمی تیره تر به نظر می رسد و این تفاوت به سادگی با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نیست، به خصوص اگر آسمان ابری یا غبار آلوده باشد. در زمان وقوع این رویداد، در نزدیکی نقطه میانی ماه گرفتگی، سطح ماه ممکن است به جای رنگ سفید معمول، تیره رنگ تر و رنگی مایل به قهوه ای پیدا کند.
در حین چنین خسوف هایی، تنها بخشی از صفحه ماه که در قسمت نیم سایه واقع شده است، تاریک می شود و در واقع، امشب، قسمت بیشتر صفحه ماه پوشیده خواهد شد.
قدر ماه گرفتگی چیست؟
اخترشناسان برای مقدار گیری عمق ماه گرفتگی از اصطلاح قدر گرفتگی، (eclipse magnitude) استفاده می کنند. بیایید برای لحظه ای به تئوری مربوط به قدر ماه گرفتگی بپردازیم تا متوجه شویم در این زمان چه اتفاقی رخ می دهد. قدر ماه گرفتگی کسری از قطر ماه است که از طریق سایه زمین پوشانده شده است. از آنجایی که زمین دارای دو نوع سایه است، ماه گرفتگی دو نوع قدر دارد؛ قدر umbral و قدر penumbral که هر دوی آن ها در زمان بیشترین گرفتگی محاسبه می شوند.
قدر Umbral:
گرفتگی کامل: بیشتر از 1
گرفتگی جزئی: از 0.0 تا 0.9
گرفتگی نیم سایه: کمتر از 0
قدر umbral منفی به فاصله ای از لبه قرص ماه مرئی تا لبه سایه umbral که از طریق قطر ماه تقسیم می شود، می گویند.
قدر penumbral:
گرفتگی کامل: بیشتر از 2
گرفتگی جزئی: از 1 تا 2
گرفتگی نیم سایه: کمتر از 1
گرفتگی های نیم سایه با قدر زیر 0.60 معمولا با چشم غیر مسلح قابل تشخیص نیستند.
این ماه گرفتگی در کدام منطقه ها قابل مشاهده است؟
امشب، 15 اردیبهشت ماه، ماه گرفتگی نیم سایه دارای قدر umbral -0.046 و قدر نیم سایه 0.9655 رخ خواهد داد. این ماه گرفتگی نیم سایه در آسیا و استرالیا کاملا قابل مشاهده خواهد بود. در هنگام طلوع یا غروب ماه، در آفریقا و اروپای شرقی و مرکزی نیز قابل مشاهده خواهد بود.
در ایران، این ماه گرفتگی در ساعت 18 و 44 دقیقه و 11 ثانیه به وقت کشورمان آغاز می شود، لحظه اوج آن در ساعت 20 و 52 دقیقه و 58 ثانیه خواهد بود و در ساعت 23 و یک دقیقه و 45 ثانیه شبانگاه جمعه 15 اردیبهشت به پایان خواهد رسید.
منبع: فرارو