دلایل ابتلا به هپاتیت خود ایمنی چیست؟ - شاتر عکاسی

به گزارش ، دکتر سید موید علویان ، نقش کبد در بدن را نقشی حیاتی دانست و گفت: وظیفه اولیه کبد تصفیه هر چیزی است که ما می خوریم. کبد در مراقبت از عفونت ها یاری می نماید و میکروب ها و سایر مواد سمی را از خون خارج نموده و به حفظ سلامت یاری می نماید. همچنین مسئولیت ذخیره انرژی برای به حرکت در آوردن عضلات و کنترل قندخون و تنظیم کلسترول و نیز مسئولیت کنترل چندین هورمون و آنزیم دیگر بر عهده کبد است.

وی در خصوص بیماری خودایمنی اضافه کرد: سلول های دستگاه ایمنی ممکن است گاهی به دلایل مختلف نتوانند برخی از مواد و اجزای بدن را از مواد خارجی و بیگانه تشخیص دهند و از این رو نسبت به بافت های خودی حساس شده و بر ضد آنها پادزهر و یا آنتی بادی ترشح می نمایند. در نتیجه دستگاه ایمنی به اشتباه حمله به خود بدن را آغاز می نماید؛ چنین وضعیتی را بیماری خود ایمنی می نامیم.

دلایل ابتلا به هپاتیت خودایمنی

علویان هپاتیت اتوایمیون را وضعیتی دانست که در آن دستگاه ایمنی بدن به اشتباه نسبت به بافت کبد حساس شده و به آن حمله می نماید و باعث التهاب و تخریب آن می گردد و گفت: این نوع از هپاتیت برخلاف هپاتیت های B و C در اثر عوامل عفونی و ویروسی به وجود نمی آید و قابل سرایت نیست. شیوع این بیماری در ایران تعیین نیست، ولی در نقاط مختلف دنیا از هر 10 هزار نفر بین یک تا پنج نفر به این بیماری مبتلا هستند. مانند بسیاری دیگر از بیماری های خود ایمنی شیوع هپاتیت اتوایمیون در زنان بیشتر است و زنان سه تا چهار بار بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می شوند.

وی علت ابتلا به هپاتیت اتوایمیون را ناتعیین مطرح کرد و گفت: فرضیات مختلفی در خصوص آن وجود دارد. با این حال اکنون ثابت شده است که داشتن استعداد ژنتیکی و وجود یک عامل محرک که فعال نماینده این استعداد بالقوه باشد، برای آغاز بیماری الزامی است. هر چند که فاصله زمانی میان مواجهه با محرک و آغاز بیماری می تواند طولانی باشد و شاید استمرار بیماری احتیاجی به تداوم وجود عامل محرک نداشته باشد. گزارش های زیادی از ارتباط میان آغاز هپاتیت اتوایمیون و مصرف انواع داروهای شیمیایی و حتی گیاهی وجود دارد. هرچند که بسیاری از این ارتباط ها ممکن است تنها یک همزمانی اتفاقی باشد.

علائم ابتلا به هپاتیت خودایمنی

این متخصص گوارش و کبد شایع ترین علامت هپاتیت خود ایمنی را خستگی زودرس معرفی کرد و اضافه کرد: در برخی موارد این بیماری با علائمی نظیر کم اشتهایی، کاهش وزن، احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم، زردی، خارش خفیف، دردهای عضلانی و مفصلی همراه باشد. باید دانست که هرچند توجه به علائم بالینی اهمیت خاصی دارد اما هیچ کدام از این علائم به تنهایی نمی تواند دلیلی بر ابتلا به هپاتیت اتوایمیون باشد و برای تشخیص این بیماری به آزمایش های خاصی احتیاج است. غیر از این حدود 30 درصد از بیماران علامت خاصی ندارند و به صورت اتفاقی و به دنبال انجام آزمایشات دوره ای بیماری شان تعیین می گردد.

چه زمانی پیوند کبد لازم است؟

علویان در خصوص روند پیشرفت بیماری اتوایمیون توضیح داد: روند طبیعی این بیماری به نسبت سایر بیماری های کبدی معمولاً سریع تر است و بافت کبد با سرعت بیشتری در این بیماری دچار تخریب می گردد. اگر بیمار مبتلا به این بیماری به سرعت تحت درمان قرار نگیرد، در مدت کوتاهی بیماری اش به سوی نارسایی کبد یا سیروز پیشرفت می نماید و اگر در این مرحله نیز مداخلات پزشکی انجام نگردد، حیات بیمار در معرض تهدید جدی قرار خواهد گرفت. به همین دلیل با توجه به ماهیت نوسانی این بیماری، بسیار مهم است که همه بیمارانی که مشکوک به ابتلا به هپاتیت اتوایمیون هستند، به طور دقیق تحت نظر پزشک معالج باشند.

وی پیوند کبد را برای بیمارانی که بدن شان به دارو پاسخ مناسبی نمی دهد، اقدامی موثر خواند و اظهار کرد: درصد بسیار کمی از بیماران که قبل از آغاز درمان تعیین شده بیماری شان پیشرفته است و به سیروز مبتلا هستند، ممکن است به درمان های دارویی پاسخ مناسب ندهند و علی رغم این درمان ها بیماری شان پیشرفت کند؛ در چنین بیمارانی پیوند کبد یک اقدام درمانی و بسیار موثر است.

مصرف مکمل های بدنسازی را متوقف کنید

وی با اشاره به اینکه احتیاج نیست این بیماران رژیم غذایی خاصی داشته باشند، گفت: بیماران مبتلا به این بیماری باید مانند هر فرد دیگری از یک رژیم غذایی سالم شامل مصرف میوه و سبزی فراوان و به حداقل رساندن مصرف چربی ها، شیرینی ها، نان، برنج، غذاهای سرخ شده و فست فودها و … پیروی نمایند. همچنین استفاده از مکمل های غذایی بدنسازی نیز باید متوقف گردد.

علویان در سرانجام در خصوص مصرف برخی از داروهای گیاهی اضافه کرد: برخی خوراکی ها مانند آب زرشک، آب انار، عرق کاسنی و … ممکن است در کاهش التهاب کبد موثر باشند، اما شواهد علمی کافی برای استفاده از این داروها وجود ندارد. البته استفاده از سایر درمان های گیاهی و سنتی نظیر حجامت به هیچ وجه به بیماران توصیه نمی گردد و بهتر است از درمان های دارویی غافل نشوند.

منبع: طبنا