خاتمه دره گردو به کجا خواهد رسید؟ - شاتر عکاسی

روزگار این دره کی به سامان می رسد؟

دره گردو با وسعت 100 هکتار در جنوب شهر اراک واقع شده و به لحاظ جغرافیای خاصش سالیان بسیاری است که مورد توجه طبیعتگردان، ورزشکاران و کوهنوردان است، اما با وجود این سطح از استقبال و برگزاری برنامه ها و جشنواره های مختلف در این منطقه، هیچگونه زیرساخت خدماتی و رفاهی در این منطقه وجود نداشت و تنها عنوان یک منطقه گردشگری را یدک می کشید.

وقتی شهرداری مدیر شد

در سال 1394 پس از یک وقفه طولانی در انجام اقدامات توسعه گردشگری در منطقه، تفاهم نامه ای بین اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی و شهرداری اراک با استناد به بند ج ماده 147 قانون برنامه پنجم توسعه، منعقد و شهرداری به عنوان سرمایه گذار مادر در منطقه نمونه گردشگری دره گردو، متولی مدیریت اراضی این منطقه شناخته شد، اما با وجود این تفاهم نامه عملا اتفاقی در منطقه نیفتاد، چرا که این اراضی متعلق به شهرداری اراک نبود و از طرفی دره گردو در حریم شهر واقع است و به لحاظ قانونی شهرداری ها نمی توانند در حریم شهر فعالیت های عمرانی و زیرساختی انجام دهند.

در ابتدای سال 96 با ایجاد تغییراتی در برخی از بندهای توافق نامه بین میراث فرهنگی و شهرداری، مجددا توافق نامه جدیدی به امضای دو طرف رسید، اما با توجه به روی کار آمدن شورای شهر دوره پنجم و ایجاد تغییرات پی در پی در شهرداری اراک، آخرین توافق نامه منعقد شده نیز روی اجرا به خود ندید.

تصویب فاز یک طرح در کارگروه امور زیربنایی در سال 96

12 اسفندماه 1396 مهدی زندیه وکیلی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مرکزی در جلسه انطباق طرح گردشگری دره گردو با اسناد مالکیتی اراضی این منطقه اظهار کرد: طرح آماده سازی فاز یک منطقه نمونه گردشگری دره گردو به مساحت 80 هکتار به تصویب کارگروه امور زیربنایی و شهرسازی استان رسیده و آماده اجرای طرح های گردشگری است.

به گفته وی؛ بخشی از اراضی طرح، داخل حریم و در مالکیت دولت به کنندگی سازمان ملی زمین و مسکن و بخشی از آن در خارج از حریم شهر اراک و از اراضی ملی و در اختیار منابع طبیعی است و بخشی هم اوقافی است که باید پس از مساحی دقیق و مشخص مالکیت ها، اراضی داخل در محدوده طرح 80 هکتاری به مجری آن یعنی شهرداری اراک واگذار شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی پیرامون پایان دره گردو به کجا خواهد رسید؟، تاکید کرد: سه نفر کارشناس از ادارات کل راه و شهرسازی، منابع طبیعی و اوقاف و امور خیریه محدوده مالکیت ها را به صورت دقیق مشخص و در یک نقشه ترسیم کرده و در جلسه آینده ارائه کنند.

زندیه وکیلی ضمن تاکید بر اولولیت اجرای طرح در پهنه رودکنار دره گردشگری گردو گفت: باید هرچه زودتر امکان واگذاری اراضی مشمول طرح به شهرداری اراک فراهم شود تا شهرداری نسبت به انجام مراحل بعدی از جمله تامین اعتبار و جذب سرمایه گذاران برای مشارکت در طرح مذکور اقدام کند.

مشکل عدم تفاهم!

اجرای طرح گردشگری دره گردو در سال 1397 نیز درگیر جلسات و ناهماهنگی ها شد، اما در تیر 1398 حسن حسینی معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی استان مرکزی درباره آخرین شرایط پروژه سرمایه گذاری در دره گردو اظهار کرد: در حال حاضر اداره میراث فرهنگی استان مرکزی دره گردو را به عنوان یک منطقه نمونه گردشگری براساس طرح جامعی به شهردار اراک واگذار کرده است.

براساس اعلام حسینی، مشکل اصلی دره گردو که طی سالهای گذشته بارها برای رفع آن جلسه برگزار شده، این است که طبق مصوبات گذشته اراضی این منطقه باید به سرمایه گذار مادر واگذار شود، اما بنابر دلایلی که نمی دانم چیست، این کار توسط راه و شهرسازی و منابع طبیعی که مالک اراضی مذکور هستند، انجام نمی شود. در اجرای طرح مشکل قانونی وجود ندارد، اما به نظر می رسد مشکل اصلی عدم تفاهم و تبادل، بین سازمان ها و ادارات استان مرکزی است.

معاون گردشگری استان نیز پیرامون پایان دره گردو به کجا خواهد رسید؟، اضافه کرد: اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی طی سالهای گذشته مکاتباتی را برای مشخص شدن قیمت نهایی زمین های اراضی دره گردو با اداره راه و شهرسازی و منابع طبیعی استان انجام داده ولی تا به امروز قیمت مشخصی برای خرید اراضی مذکور اعلام نشده است.

قفل طرح در خرداد 99 باز شد

پس از کش و قوس های فراوان در نهایت سید علی آقازاده، استاندار مرکزی شخصا به موضوع ورود کرد و در نهایت، هفتم خرداد 1399 طی بازدیدی از دره گردو بیان نمود: تمامی تلاش ها بکار گرفته شده تا این کانون گردشگری از شرایط نابسامان خارج شود و به شرایط مطلوب برسد. هرچند در دهه اخیر اقدامات خوبی بویژه در زمینه آبخیزداری و کارهای زیرساختی از سوی دولت، دستگاه ها و شهرداری اراک به صورت پراکنده انجام شده است.

آقازاده با بیان اینکه در بودجه سال جاری شهرداری اراک، 150 میلیارد ریال برای منطقه گردشگری گردو پیش بینی شده و استانداری مرکزی نیز با وجود تنگنای اعتباری، 50 میلیارد ریال برای آبرسانی به مناطق بالادست و فضای سبز این منطقه در نظر گرفته است، گفت: قرار است که عملیات عمرانی از سوی شهرداری اراک در چهار جبهه منطقه گردشگری گردو اراک کلید بخورد و در راستای ایجاد راه و جاده دسترسی، ایجاد زیرساخت های لازم برای کاربری های تجاری، فرهنگی و گردشگری، آبرسانی به منطقه بالادست 97 هکتاری و فضای سبز اقدامات موثری صورت بگیرد.

استاندار مرکزی اضافه کرد: درخصوص راه دسترسی و نقطه اتصال به کمربندی جنوبی در ورود و خروج، تصمیمات خوبی در جریان است و ایجاد مجتمع گردشگری در این منطقه پس از 10 سال به شرایط قابل قبول و رضایت بخشی رسیده است.

دره گردو در سال 99 صاحب ردیف بودجه ای شد

شهردار اراک در خصوص آخرین شرایط اجرای طرح جامع منطقه گردشگری گردو گفت: برای پروژه گردشگری دره گردو با همکاری شورای شهر اراک ردیف اعتباری در بودجه سال 99 در نظر گرفته شد، ولی تا قبل از این ردیفی وجود نداشت و با این ردیف، شهرداری هر سال موظف است بودجه ای برای منطقه در نظر بگیرد.

محمدکریم شفیعی گفت: در حال حاضر کار آغاز شده و قرارداد پیمانکار 12 میلیارد تومان است که 5 میلیارد تومان هم طبق قول مساعد استاندار مرکزی از محل منابع استانی اختصاص می یابد و در واقع تا خاتمه سال جاری در حدود 20 میلیارد تومان در منطقه برای تامین و توسعه زیرساخت ها هزینه می شود تا سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در منطقه جلب شوند.

وی اضافه کرد: در گام اول در جهت رودکنار دره، نشیمن گاهی برای مردم آماده می شود و سپس اقدامات لازم جهت هدایت آب و تاسیسات انجام می گیرد، همچنین از کمربندی جنوبی به جهت ایجاد راه دسترسی به منطقه، پروژه ای در دستور کار است که سازمان عمران شهرداری اجراکننده آن خواهد بود و با توسعه زیرساخت های آب و برق و تاسیسات شهری، توسعه فضای سبز و کاشت درختان و تکمیل رینگ، منطقه آماده سرمایه گذاری است.

شهرداری درصدد احداث زیرساخت هاست

وی با بیان اینکه در حال حاضر در تلاشیم که آب قنات وزیری از میدان انقلاب به سمت دره هدایت شود و آب های سطحی نیز از بالادست رودکنار جریان یابد تا در فصل گرم سال امکان آبیاری فضای سبز مهیا شود، گفت: قسمتی از کار که توسط پیمانکار در حال انجام است تا خاتمه بهار سال 1400 خاتمه می یابد و فاز اول به محض تکمیل جهت دسترسی که برای انجام آن باید از توان پیمانکاران هم استفاده شود، به اتمام می رسد و برای واگذاری به سرمایه گذاری که در همین لحظه به جهت اجرای پروژه هایی مانند تله کابین، هتل، رستوران، فضاهای ورزشی مختلف و ... متقاضی هستند، آماده است.

شهردار اراک در خصوص وقفه ایجاد شده در اجرای این پروژه طی سالهای اخیر گفت: دره گردو در حریم شهر واقع شده و از نظر قانونی شهرداری نمی تواند در حریم شهر کاری انجام دهد و باید میراث فرهنگی یا راه و شهرسازی یا دستگاه های دیگر وارد عمل می شدند، اما با توجه به اینکه شهر اراک در واقع تفرجگاه مناسبی ندارد، طی 1.5 سال اخیر تلاش زیادی شد تا در نهایت شورای شهر به تفاهم رسید تا ردیفی برای این منطقه در بودجه شهرداری اراک لحاظ شود که البته لازم است در کنار شهرداری دستگاه های دیگر مانند میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و استانداری نیز منابع دولتی و استانی را در اختیار قرار دهند، چرا که بودجه شهرداری کفایت نمی کند، اما مدیریت شهری به جهت انجام وظایف اجتماعی خود به پروژه ورود کرد.

اراضی دره مشکل مالکیتی دارد | راه و شهرسازی واگذار نمی کند

شفیعی اضافه کرد: یکی از مسائل این پروژه مسئله مالکیت است، چرا که یک سرمایه گذار برای اختصاص سرمایه خود در یک پروژه باید از شرایط مالکیت زمین مطمئن باشد، در حال حاضر اراضی این پروژه در اختیار راه و شهرسازی است در حالیکه با انتقال آن به شهرداری براحتی می توان با سرمایه گذار وارد مذاکره شد، مقرر بود که راه و شهرسازی یا زمین را به شهرداری بفروشد یا بهره برداری بلندمدت را به شهرداری واگذار کند که البته شورای شهر تمایل به خرید زمین دارد که فعلا پیگیریم تا تصمیم نهایی اتخاذ شود.

واگذاری پس از تصویب کاربری و امضای نقشه جانمایی

مدیرکل راه و شهرسازی استان مرکزی نیز در خصوص طرح گردشگری دره گردو گفت: این طرح شامل کاربری های مختلف همچون بوستان خانواده، بوستان خطی کنار رود، پذیرایی سبک، خدمات بین راهی، تفریحی، ورزشی، فرهنگی، تجاری، اقامتی، درمانی، تاسیسات و تجهیزات شهری، آموزشی و پارکینگ است و هر گونه واگذاری زمین دولتی به اشخاص حقیقی و حقوقی پس از تصویب کاربری و امضای نقشه جانمایی از سوی مدیران عضو کارگروه امور زیربنایی شورای توسعه و برنامه ریزی استان صورت می پذیرد.

احمد مرزبان با بیان اینکه واگذاری عرصه با کاربری گردشگری حسب ماده 22 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به بهای کارشناسی روز و به صورت 10 درصد نقد و الباقی اقساط پنج ساله بدون بهره صورت می گیرد، اضافه کرد: واگذاری اراضی صرفا به اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی که دارای موافقت اصولی اجرای طرح از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باشند، صورت می پذیرد.

مانع کار شهرداری نشده ایم | برای واگذاری مراجعه ای نداشتیم

وی با تاکید بر اینکه تا به امروز علیرغم واگذار نشدن زمین به شهرداری هیچگونه ممانعتی از کار اجرایی بعمل نیامده، گفت: البته شهرداری اراک هیچگونه مراجعه ای به اداره کل راه و شهرسازی جهت ارائه مستندات همچون موافقت اصولی میراث فرهنگی یا ارائه تقاضای واگذاری عرصه پس از تصویب نقشه نداشته است.